Borçlu Adına Kayıtlı Malların Takyidat Bilgisinin İstenmesi
1. Giriş
İcra takiplerinde alacaklının en temel amacı, alacağını borçlunun malvarlığından tahsil etmektir. Ancak bu, borçlunun malvarlığına ulaşılabildiği sürece mümkündür. Uygulamada borçluların mal kaçırma, taşınır/taşınmaz devirleri gibi çeşitli yollara başvurdukları bilinmektedir. Bu nedenle, alacaklının ilk yapması gereken işlemlerden biri, borçlunun taşınmazları üzerinde takyidat araştırması yaptırmak ve malvarlığı bilgilerine ulaşmaktır.
2. Takyidat Nedir?
Takyidat, tapu kütüğüne işlenen haciz, ipotek, ihtiyati tedbir, aile konutu şerhi, intifa hakkı gibi sınırlayıcı kayıtları ifade eder.
İcra hukuku bakımından takyidat, borçlunun taşınmazı üzerine konulan haciz veya diğer sınırlamalar olup, üçüncü kişilere karşı alacaklının hakkını korumaya yöneliktir.
3. Takyidat Bilgisi Neden İstenir?
Borçlunun taşınmaz malvarlığının tespiti,
Mevcut taşınmazların üzerindeki sınırlamaların (ipotek, haciz vb.) görülmesi,
Mal kaçırmanın önlenmesi,
Satışa konu olacak malların önceden belirlenmesi,
Tasarrufun iptali davaları için delil elde edilmesi amacıyla istenir.
4. Hukuki Dayanaklar
Borçluya ait malların araştırılmasına ve takyidat bilgisinin istenmesine ilişkin yasal dayanaklar şunlardır:
-
İcra ve İflas Kanunu m.78, m.89, m.94, m.106
-
Tapu Kanunu m.26, m.1008 vd.
-
HMK m.219 (delil tespiti, belge sunma yükümlülüğü)
-
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu: Borçlunun rızasına gerek olmadan alenileşmiş (tapuya kayıtlı) taşınmaz bilgileri istenebilir.
5. Nasıl Talep Edilir?
A. İcra Müdürlüğünden Talep
Alacaklı veya vekili, icra müdürlüğüne başvurarak borçlunun adına kayıtlı taşınmazların tapu kayıtları ve takyidat bilgilerinin istenmesini talep eder.
İcra müdürlüğü TAKBİS üzerinden sorgulama yapar ya da Tapu Müdürlüğü’ne müzekkere gönderir.
B. Mahkeme Yoluyla
Eğer icra takibi dışında malvarlığı araştırması gerekiyorsa (örneğin tasarrufun iptali davası öncesi), Aile Mahkemesi, Asliye Hukuk Mahkemesi veya Ticaret Mahkemesi de tapudan bilgi talep edebilir.
6. Uygulama Süreci
-
Talep Dilekçesi verilir (borçlunun T.C. kimlik numarası ile).
-
İcra müdürlüğü UYAP-TAPU sistemi üzerinden TAKBİS sorgusu yapar.
-
Tapu Müdürlüğü'nden borçlunun adına kayıtlı taşınmazlar ve üzerindeki haciz, ipotek, tedbir gibi şerhler bildirilir.
-
Alacaklı bu taşınmazlara haciz konulmasını ve ardından satışını talep edebilir.
7. Dikkat Edilecek Hususlar
Borçlunun T.C. Kimlik Numarası mutlaka belirtilmelidir.
Hatalı isim veya eksik bilgi nedeniyle malvarlığı tespit edilemeyebilir.
Takyidat sorgusu sadece taşınmazlara ilişkindir, taşınırlar için farklı yollar izlenir (örneğin araçlar için UYAP-TRAMER).
Sorgulama sadece takip dosyasındaki borçluya ait yapılabilir. Üçüncü kişilere ait sorgu yapılamaz.
8. Yargıtay Kararları
“Borçlunun adına kayıtlı taşınmazların takyidatlı olup olmadığının araştırılması, alacağın tahsili açısından zorunlu ve gereklidir. İcra müdürünün bu talebi yerine getirmemesi, görevi ihmal niteliği taşır.”
“Borçlunun malvarlığını gizlediği yönünde kuvvetli şüphe bulunan hallerde, takyidat bilgisi müzekkere ile resen de araştırılabilir.”
9. Sonuç
İcra takiplerinin etkili yürütülebilmesi için borçlunun malvarlığına ulaşmak büyük önem taşır. Bu nedenle alacaklının, takip başlar başlamaz borçlunun taşınmazlarına ilişkin takyidat bilgisini talep etmesi yerinde olacaktır. Böylece hem mal kaçırmanın önüne geçilir, hem de haciz ve satış işlemlerine daha hızlı geçilebilir. Takyidat sorgusu, alacağın tahsiline giden yolda en kritik ilk adımdır.
Makale bilgilendirme amaçlıdır. Hukuki destek için iletişime geçiniz.
