
İcra Hukukunda Satış Süreci
Giriş
İcra hukukunda alacaklının alacağını tahsil etmesi için başvurduğu en önemli aşamalardan biri borçlunun malvarlığının satışıdır. Takip kesinleştikten sonra haciz edilen taşınır veya taşınmaz malların paraya çevrilmesi, cebri icra sisteminin temel unsurlarından biridir. Bu süreç hem alacaklının hakkını alabilmesi hem de borçlunun hukuki güvenliği açısından usule uygun yürütülmelidir.
1. Satış Talebi
Haciz edilen malların satılabilmesi için alacaklının veya borçlunun satış talebinde bulunması gerekir. Bu talep, haciz tarihinden itibaren 1 yıl içinde yapılmazsa haciz kalkar (İİK m.106).
Taşınmaz satış talebi örneği: “Elazığ 3. İcra Müdürlüğü’nün 2024/......Esas sayılı dosyasında borçlu adına kayıtlı taşınmazın satışını talep ederiz.”
2. Kıymet Takdiri
Taşınmazların satışından önce, İcra Müdürlüğü tarafından bilirkişi aracılığıyla kıymet takdiri yapılır. Bu işlem sırasında borçlu, alacaklı ve üçüncü şahıslar kıymet takdirine itiraz edebilirler. (İİK m.128)
Kıymet takdiri tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz mümkündür.
3. Satış İlanı ve Duyurulması
Satış, ilan edilmek suretiyle duyurulur. Özellikle taşınmaz satışlarında:
-
İcra Dairesi UYAP üzerinden ilan verir (https://ilan.gov.tr),
-
Yerel gazetede veya elektronik ortamda yayımlanabilir,
-
Borçluya ve ilgililere tebliğ edilir.
İlan süresi: Taşınmaz satış ilanı, satıştan en az 15 gün önce yapılmalıdır (m.114).
4. Satış Usulü ve İhale
1. Artırma
İcra hukukunda satış genellikle elektronik ortamda açık artırma yoluyla yapılır. (İİK m.114 ve m.115; 2023 düzenlemeleriyle birlikte satışların tamamı e-satış sistemine aktarılmıştır.)
e-Satış Portalı: esatis.uyap.gov.tr
2. Satış Şartları
-
İhaleye katılmak için teminat yatırmak gerekir (genelde %10).
-
Satış, kıymet takdirinin %50’sinden az olmamak kaydıyla yapılır.
-
Satışta en yüksek teklif veren kişi ihale alıcısı olur.
5. İhalenin Feshi
İhaleye fesat karıştırılması, usulsüzlük, eksik tebligat veya muhammen bedelin altında satış gibi nedenlerle ihalenin feshi davası açılabilir.
-
Süre: İhalenin öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde (İİK m.134).
-
Görevli mahkeme: İcra Mahkemesi
6. Bedelin Ödenmesi ve Tapu Tesisi
İhale kesinleşince alıcı, satış bedelini öder ve taşınmaz/mal kendisine devredilir. Tapu işlemleri icra müdürlüğünün yazısı ile yapılır.
7. Alacaklının Paraya Kavuşması (Sıra Cetveli)
Satış bedelinin tahsilinden sonra icra müdürlüğü, sıra cetveli düzenler. Birden çok alacaklı varsa sıralamaya göre ödeme yapılır (rehinli alacaklılar, kamu alacakları, nafaka vb.).
Yargıtay Kararları
“Satış ilanı borçluya usulüne uygun tebliğ edilmediği halde yapılan ihale, usulsüzdür. İhalenin feshi kabul edilmelidir.”
“Satış talebinin hacizden itibaren 1 yıllık sürede yapılmaması hâlinde haciz düşer. Satış yapılamaz.”
Sonuç
İcra hukukunda satış süreci, hem alacaklının hakkına kavuşmasını sağlayan hem de borçlunun mülkiyet hakkını sınırlayan kritik bir aşamadır. Usule uygun olmayan her adım, ihale sürecini sakatlayabilir ve fesih davasına neden olabilir. Bu nedenle icra takibinde görevli avukatların her aşamayı dikkatle yürütmesi büyük önem taşır.
Makale bilgilendirme amaçlıdır. Hukuki destek için iletişime geçiniz.