Tahliye Tahhüdü
65 Görüntüleme
21 Aralık 2024, 16:19
Tahliye Taahhüdü ve Türk Hukukundaki Önemi
Tahliye taahhüdü, kiraya veren ve kiracı arasında düzenlenen bir belge olup, kiracının belirli bir tarihte taşınmazı boşaltmayı kabul ettiğini ifade eder. Türk hukukunda tahliye taahhüdü, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 352/1. maddesinde düzenlenmiştir ve uygulamada önemli bir yer tutmaktadır. Bu yazıda, tahliye taahhüdünün kapsamı, geçerlilik şartları, uygulama süreci ve tarafların hak ve yükümlülükleri ele alınacaktır.
1. Tahliye Taahhüdünün Tanımı ve Hukuki Dayanağı
Tahliye taahhüdü, bir kiracının, kiraya verene karşı yazılı olarak belirli bir tarihte taşınmazı tahliye edeceğine dair verdiği taahhüttür. Bu taahhüt, kiraya verenin tahliye sürecini hızlandırmasına olanak tanır.
Türk Borçlar Kanunu’nun 352/1. maddesi, tahliye taahhüdünü şu şekilde düzenlemiştir:
“Kiracı, kiralananın tesliminden sonra, kiraya verene karşı yazılı olarak tahliye taahhüdünde bulunmuş ve bildirdiği tarihte kiralananı boşaltmamışsa, kiraya veren, bu tarihten itibaren bir ay içinde icra veya dava yoluyla tahliye talebinde bulunabilir.”
Bu düzenleme, kiracı ve kiraya veren arasındaki ilişkiyi dengelemeyi amaçlar.
2. Tahliye Taahhüdünün Geçerlilik Şartları
Tahliye taahhüdünün geçerli olması için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Aksi takdirde, tahliye talebi reddedilebilir. İşte geçerlilik şartları:
a. Yazılı Şekil Şartı
Tahliye taahhüdünün mutlaka yazılı olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Sözlü yapılan taahhütler geçerli değildir.
b. Kiralananın Tesliminden Sonra Düzenlenmiş Olması
Tahliye taahhüdü, kiralananın kiracıya teslim edilmesinden sonra yapılmalıdır. Taşınmaz teslim edilmeden önce alınan taahhütler geçersiz sayılır.
c. Tahliye Tarihinin Belirtilmesi
Tahliye taahhüdünde, taşınmazın hangi tarihte tahliye edileceği açıkça belirtilmelidir. Belirsiz ifadeler içeren taahhütler geçersizdir.
d. Kiracının Özgür İradesiyle Yapılması
Tahliye taahhüdü, baskı veya tehdit altında alınmışsa geçersizdir. Özgür iradeyle yapılması şarttır.
3. Tahliye Taahhüdünün Uygulama Süreci
Kiraya veren, tahliye taahhüdüne dayanarak kiracıyı taşınmazdan tahliye edebilmek için belirli bir hukuki süreç izlemek zorundadır. Bu süreç, iki ana yöntemle yürütülebilir:
a. İcra Yoluyla Tahliye
Kiraya veren, tahliye taahhüdüne dayanarak icra müdürlüğüne başvurabilir. Süreç şu şekilde işler:
1.Kiraya veren, tahliye taahhüdünü ekleyerek icra müdürlüğüne tahliye talebinde bulunur.
2.Kiracıya tahliye emri gönderilir.
3.Kiracı, tahliye emrine itiraz etmezse taşınmaz tahliye edilir.
b. Dava Yoluyla Tahliye
Kiraya veren, tahliye taahhüdüne dayanarak sulh hukuk mahkemesinde dava açabilir. Dava sürecinde, tahliye taahhüdünün geçerliliği incelenir ve mahkeme kararı ile tahliye sağlanır.
4. Tahliye Taahhüdünde Süreler ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tahliye taahhüdü ile ilgili en önemli hususlardan biri, sürelerin doğru bir şekilde takip edilmesidir.
a. Bir Aylık Süre
Tahliye taahhüdünde belirtilen tahliye tarihinden itibaren kiraya verenin, bir ay içinde tahliye talebinde bulunması gerekir. Bu süre geçerse, kiraya veren tahliye talep etme hakkını kaybeder.
b. İcra Takibi ve Dava Açma Süreci
Kiraya veren, süresi içinde tahliye talebinde bulunmazsa, tahliye taahhüdü geçersiz hale gelir. Bu nedenle süreler büyük önem taşır.
5. Tahliye Taahhüdü ve Tarafların Hakları
Tahliye taahhüdü sürecinde hem kiracının hem de kiraya verenin hakları korunmaktadır.
a. Kiracının Hakları
•Tahliye emrine itiraz edebilir.
•Baskı altında verilen taahhütlere karşı dava açabilir.
•Tahliye süresinin uzatılmasını talep edebilir (örneğin mücbir sebepler).
b. Kiraya Verenin Hakları
•Tahliye taahhüdüne dayanarak icra veya dava yoluyla tahliye talebinde bulunabilir.
•Kiracı tahliye etmediğinde doğan zararlarını talep edebilir.
6. Tahliye Taahhüdünün Geçersizlik Nedenleri
Tahliye taahhüdü şu durumlarda geçersiz sayılabilir:
•Şekil Şartına Uyulmaması: Yazılı olarak düzenlenmemişse.
•Teslimden Önce Alınmışsa: Kiralanan teslim edilmeden önce alınmışsa.
•Baskı veya Tehdit Altında Yapılmışsa: Özgür iradeyle yapılmamışsa.
•Tahliye Tarihi Belirtilmemişse: Belirsiz bir tahliye tarihi içeriyorsa.
7. Sonuç
Tahliye taahhüdü, hem kiraya veren hem de kiracı açısından hukuki sonuçlar doğuran önemli bir belgedir. Geçerlilik şartlarına uygun düzenlenmiş bir tahliye taahhüdü, tahliye sürecini hızlandırır ve taraflar arasında çıkabilecek uyuşmazlıkları azaltır.
Bu sürecin sorunsuz işlemesi için tarafların dikkatli davranması ve gerektiğinde bir avukattan destek alması tavsiye edilir. Özellikle tahliye taahhüdü hazırlanırken veya uygulama aşamasında hukuki danışmanlık alınması, olası hak kayıplarını önleyecektir.
Unutulmamalıdır ki, bu yazı genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hukuki bir tavsiye niteliği taşımamaktadır. Tahliye taahhüdü ile ilgili sorularınız ve özel durumunuza ilişkin hukuki destek almak için bir avukata başvurmanız önemlidir.