TCK m. 105 Kapsamında Cinsel Taciz Suçu: Unsurlar, Yaptırımlar ve Uygulama
1. Giriş
Cinsel taciz suçu, bireyin cinsel dokunulmazlığına yönelik önemli ihlallerden biri olup, toplum vicdanında derin etkiler yaratan bir suç tipidir. Türk Ceza Kanunu’nun 105. maddesi, cinsel dokunulmazlığa karşı suçların ilk basamağını oluşturur. Bu suçun doğru tanımlanması, soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun korunması ve faillerin adil şekilde cezalandırılması açısından hayati önem taşır.
2. TCK m. 105/1’in Hükmü
"Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına; fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur."
3. Suçun Unsurları
a) Fail
-
Herkes bu suçun faili olabilir.
-
Özel bir sıfat (kamu görevlisi, öğretmen vs.) failin cezasını ağırlaştırabilir (m.105/2).
b) Mağdur
-
Suçun mağduru her yaştan kadın veya erkek olabilir.
-
Fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde daha ağır yaptırım öngörülür.
c) Fiil: Cinsel Amaçlı Taciz
-
Failin cinsel amaçla gerçekleştirdiği her türlü sözlü, yazılı, görsel, davranışsal eylem bu suçu oluşturabilir.
-
Örnek: Müstehcen sözler söylemek, cinsel içerikli mesaj göndermek, sosyal medya üzerinden cinsel içerikli ima veya tekliflerde bulunmak.
-
d) Mağdurun Şikâyeti
-
Bu suç, şikâyete bağlıdır. Mağdurun şikâyetinden sonra 6 ay içinde işlem yapılmalıdır.
-
Çocuğa karşı işlenmişse, çocuğun velisinin veya vasisinin şikâyetiyle de süreç başlatılabilir.
4. Suçun Çocuğa Karşı İşlenmesi
-
Cinsel tacizin çocuğa karşı işlenmesi durumunda ceza artırılır:
6 aydan 3 yıla kadar hapis.
-
Bu tür suçlar çoğunlukla çocuğun pedagojik ifadesiyle, uzman eşliğinde soruşturulur.
-
Uygulamada çocuk izlem merkezleri (ÇİM) bu konuda etkin kullanılmaktadır.
5. Cezai Yaptırım ve Seçenekler
| Fiilin Özelliği | Ceza |
|---|---|
| Yetişkin mağdura karşı işlenmişse | 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası |
| Çocuğa karşı işlenmişse | 6 aydan 3 yıla kadar yalnızca hapis cezası |
| Zincirleme, kamu görevlisi vs. (m.105/2) | Cezada artırıma gidilir. |
Not: Hakim, failin sosyal durumu ve suçun niteliğine göre hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) veya erteleme kararı verebilir. Ancak bu kararlar mağdurun etkin itirazı ile engellenebilir.
6. Suçun Ağırlaştırıcı Nitelikli Halleri (TCK m. 105/2)
Fiil;
-
Kamu görevi veya hizmet ilişkisi nedeniyle,
-
Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanarak,
-
Eğitim ve öğretim ilişkisinin sağladığı nüfuzla,
-
Üstsoy, üvey baba, evlat edinen, vasi, eğitici, bakıcı vb. tarafından işlenirse,
Cezalar yarı oranında artırılır.
Örnek: Bir okulda öğretmenin öğrencisine cinsel içerikli mesaj atması – TCK 105/2 kapsamında değerlendirilir.
7. Yargıtay Uygulamasından Örnekler
“Sanığın, mağdura yönelik olarak yaptığı cinsel içerikli ısrarlı mesajlar ve sözlü rahatsızlıklar cinsel taciz suçunu oluşturur. Cinsel amaçlı olması yeterlidir; fiziki temas şart değildir.”
“Kamu görevlisi olan sanığın, görev yerinde çalıştığı kadına cinsel içerikli sözlerle yaklaşması TCK 105/2 kapsamında değerlendirilmiş, cezası artırılmıştır.”
8. Sonuç
Cinsel taciz suçu, mağdurun kişilik haklarına ve cinsel dokunulmazlığına yönelik doğrudan bir saldırıdır. TCK m. 105, failin eyleminin dokunma içermese bile, cinsel niyet taşıyan her türlü rahatsız edici davranış olduğunu açıkça ortaya koyar.
Avukatlar açısından bu suçun mağdur veya sanık yönünden takibi, şikayet süresi, delil değerlendirmesi, mağdurun psikolojik durumu gibi birçok noktada titizlikle yürütülmelidir.
Makale bilgilendirme amaçlıdır. Hukuki destek için iletişime geçebilirsiniz.
